Handwerken

Wie heeft er nog handwerkjes bewaard van de schooltijd op de Sint Franciscus Xaverius? Zou mooi staan in de school op 21/22 dec!

21 en 22 december 2013

In dit weekend gaat de Meisjesschool van 11-17 uur open als een boek onder de titel ‘Uit de Meisjesschool geklapt’! U bent dan van harte welkom om alle verhalen van dit gebouw te ontdekken en te beleven, dan wel herinneringen op te halen aan weleer. Ooit was dit voorname gebouw de trots van Bovenkarspel: hier kregen de meisjes van dit dorp een opleiding en daarmee een toekomst en leerden manieren. Het staat waar toen het hart van Bovenkarspel was: de kerk, het cafe en het raadhuis. Alle winkels rondom vormden hiermee een gemeenschap. Er lijkt veel veranderd, maar is dat zo? Kom het zien en beleven op 21 of 22 december!

verhalenworkshop op 7 december: Vertel…

het is bijna zover: in de meisjesschool zal op 7 DECEMBER VAN 11-13 UUR een VERHALENWORKSHOP worden gegeven door VERHALENDOCENT ASTRID BRUITZMAN. kom op de koffie in je oude school en deel je verhaal van jouw beleving (ooit op deze plek) met ‘lotgenoten’ en waarschijnlijk oude bekenden. Astrid leidt de verhalenronde en leert je hoe je dit ook kan overbrengen. iedereen hangt aan je lippen…

WIE GRAAG KOMT: geef je hier op of mail naar demeisjessschool@gmail.com of werp een briefje in de brievenbus van de meisjesschool. je financiële bijdrage is vrijwillig

meisjes (en jongens) van nu

macht

hoe zien de huidige leerlingen van een jaar of 16 de machtsverhouding tussen leerkracht en leerling van toen? als ze de waar gebeurde verhalen horen reageren ze bijvoorbeeld met: waarom sloeg zij niet terug?

workshops Rondje Cultuur 7 en 8 november 2013 leerlingen Martinuscollege geven macht en onmacht in verhalen van meisjes van toen weer in cartoons.
een paar voorbeelden:

mage-90″ />

galerie

tot 2007 waren er regelmatig tentoonstellingen van beeldend kunstenaars in de meisjesschool, te volgen op deze site van toen:

http://www.smitinformatiesystemen.nl/demeisjesschool/

KUNSTENAARS en hun discipline (in willekeurige volgorde), die hun atelier in de meisjesschool hadden/hebben:

Chris de Droog schilderen/sjabloneren
Gerard Wolvekamp schilderen
Brian Cummings illustreren
Harry Pelssers grafisch vormgeving
Hans de Vries schilderen/beeldhouwen
Thérèse Aarts schilderen/grafiek (etsen)
Marita Horbach schilderen/vormgeven (ruimtelijk)
Jonathan Kruithof fotografie
Joerie Oudenaller fotografie
Ron Gillot schilderen/grafisch vormgeving
Joséphien Tros keramiek
Cor Mantel fotografie (sport-portret)
Petra Broers modevormgeving
Jeannette Eisses tekenen/multimedia
Marijke Bos schilderen
Jos Demon schilderen/tekenen
Tanja Algra schilderen/grafische vormgeving
Andrea Groen schilderen/grafiek (ets-monotype)
Ankie Postma schilderen/grafiek (hoogdruk)
Nono de Groot schilderen/tekenen (aquarelleren)
Ng Siau Lee tekenen/grafiek (ets-vlakdruk)
Pietsjanke Fokkema tekenen
Rigtje Smit vormgeven (textiel/leder)

uit interview met wim klaassen

gepensioneerd journalist van het Noordhollands Dagblad (1960-1966) en het Brabants Dagblad (1966-1996). hij zat ooit op de jongensschool in bovenkarspel.

Hoe was het om met alleen maar jongens op school te zitten?

* Dat was in die tijd de gewoonste zaak van de wereld. Tussen de jongensschool en de meisjesschool stonden de katholieke pastorie en de katholieke kerk. De meisjes speelden op het kerkplein, de jongensschool had een eigen schoolplein. De meest voortvarende jongens ontdekten wel gauw de aantrekkelijkheid die meisjes kunnen hebben, maar ze mochten er van een afstandje alleen maar naar kijken.

voortrekken

Uit de verhalen die ik hoor of lees, blijkt dat ‘vroeger’ niet elk kind gelijk werd behandeld. Er waren ook meisjes die stug werden genegeerd, ook al wisten zij het antwoord. Juffen meesters deden dat in die tijd-misschien gewoon omdat het kon.
Dat wel gezien worden ook niet altijd prettig was, vertelt Dirk Visser over zijn moeder:

“Mijn moeder heeft van 1932 tot 1938 op de Franciscus Xaveriusschool gezeten. Ze woonde in de Bakkerstraat en ging er alle dagen lopend heen. Zuster Nicolasine ging op een bepaald moment staan en zei: “Die moeder van Geertje Smit heeft zo’n groot gezin en wat zien ze er toch altijd keurig uit” Dat klopte wel, want moeder kon heel goed naaien.
Een andere keer moest iedereen een knoopsgat maken. Dat was best moeilijk. Zuster Nicolesien hield moeders knoopsgat omhoog als voorbeeld. Twee meisjes die achter haar zaten zeiden: “Zie je wel, zij weer!”. Moeder herinnert zich nog goed dat die hele scene helemaal niet leuk voelde.
Mijn moeder liet wel eens afkijken. Als je dat deed kreeg jij een standje. Het begrootte haar zo van het meisje dat naast haar zat, die zo zat te zoeken en te zweten. Dan schoof ze het schrift stiekem wat opzij met haar vinger bij de regel. Omdat ze wat achterin zat lukte dat wel. Ze is nooit gesnapt.
Moeder herinnert zich dat er wel eens beloningen werden uitgedeeld voor de beste van de klas. Een keer in de 2e of 4e klas ging het om twee poppen. De een was gekleed en de ander was bloot. Moeder kon goed leren had een oogje laten vallen op de blote pop, want, dacht ze, dan kan ik zelf de kleertjes naaien. Ook op dat moment herinnert mijn moeder zich dat ze het eigenlijk niet leuk vond om zo in de belangstelling te staan.”

Franciscus Xaverius

Franciscus Xaverius (Javier, 7 april 1506 – Shang Ch’uan, 3 december 1552), eigenlijk Francisco de Yasu de Azpilcueta y Xavier, was een Spaanse jezuïeten-missionaris uit Navarra (ooit het centrum van oost Baskisch Spanje) die een belangrijke rol speelde in de opbouw van de missie in Zuid- en Oost-Azië.
Xaverius is geboren in het kasteel van Javier. Hij verliet Navarra en studeerde in Parijs filosofie en theologie aan het College van Navarra. In Parijs maakte hij kennis met Ignatius van Loyola. Op 15 augustus 1534 was hij een van de eerste zes die de gelofte deden waarop later de jezuïetenorde zou worden gebaseerd. In 1539-1540 speelde Xaverius een belangrijke rol in de bijeenkomsten die leidden tot de stichting van de Sociëteit van Jezus.
Missie[bewerken]

Xaverius kreeg de opdracht van Ignatius, op verzoek van koning Johan III en paus Paulus III, om het geloof te verspreiden in Indië. In 1540 vertrok hij daartoe naar Lissabon, en in 1541 vertrok hij met Martin Afonso de Sousa naar Goa, waar hij een jaar later aankwam. De volgende jaren deed hij kerk- en missiewerk in diverse delen van India, en maakte naar verluidt meer dan 30.000 bekeerlingen.
In 1545 vertrok Xaverius verder oostwaarts, naar Malakka, en in 1546 reisde hij rond door de Molukken, waarbij hij de christelijke gemeenschappen bezocht en trachtte meer mensen te bekeren.
Terug in Malakka hoorde Xaverius over Japan, dat kort tevoren voor het eerst door Portugezen was bezocht. Hij vergezelde Yajiro, een Japanner, naar Goa, en besloot dat Japan zijn nieuwe werkterrein zou worden. In 1549 bereikte hij Japan, via Malakka en Macao. Hij bleef 2 jaar in Japan, waarbij hij onder meer een bezoek bracht aan de keizer in Kioto, en er diverse bekeerlingen maakte.
Terug in Goa in 1552, vertrok hij meteen weer op zijn volgende reis: China was zijn nieuwe doel. Hij kwam tot aan Shang Ch’uan, een eiland nabij Kanton, waar hij drie maanden wachtte op een mogelijkheid naar het vasteland over te steken. Xaverius werd ziek, en overleed op 3 december van dat jaar. Zijn lichaam werd overgebracht naar Goa, en aldaar in de kathedraal begraven.
Zie de categorie Francis Xavier van Wikimedia Commons voor meer mediabestanden.

geschiedenis door bewoner en kunstenaar hans de vries

Het gebouw bestaat nu honderd jaar en dat wordt terecht gevierd.
De eerste gebruiker van het gebouw in 1913 was de Fransicus Xaveriusschool, een school voor lager onderwijs aan meisjes. Het gebouw stond fier naast de Neogotische Rooms-Katholieke kerk van Bovenkarspel. Aan de andere kant van de kerk stond de Willibrordusschool, de lagere school voor jongens. De jongensschool en de kerk hebben moeten wijken voor nieuwbouw toen restauratie en onderhoud van de kerk te duur bleek en niet bestand tegen de vernieuwingsdrang van het toenmalig parochiebestuur. Goed, er werd in 1961 een nieuwe school gebouwd en in1964 een nieuwe kerk. De nieuwe Willibrordusschool aan de Outger Jacobstraat werd tien jaar geleden gesloopt om plaats te maken voor woningbouw. Maar de meisjesschool bleef nog lang in gebruik als lagere school, zij het dat er nu ook jongens werden onderwezen. Toch kwam er een moment dat dit gebouw niet meer voldeed aan de nieuwe eisen voor een basisschool. En zo werd er in 1971 een nieuwe Franciscus Xaveriusschool gebouwd aan de Murillostraat over het spoor. Inmiddels is dat gebouw in gebruik door het Leger Des Heils en wordt er geen les meer gegeven.
Ander gebruik
Heeft het gebouw dan geen functie meer? Ja, wel degelijk. Zodra het leeg kwam te staan hebben allerlei instanties en instellingen dankbaar gebruik gemaakt van de mooie lokalen. Dat varieerde van een levensschool voor meisjes, sportschool, dansschool tot jongerensociëteit en oefenruimte voor het jongerenkoor. Later ook de missiegroep, die er rommel- en boekenmarkten organiseerde en ook het dorpsblad Bokaal maakte al vroeg gebruik van een van de ruimtes.
Al 25 jaar kunst
In 1988 huurde Chris de Droog er een lokaal. Daarvoor had deze kunstenaar zijn atelier in de Mariaschool in Grootebroek, maar dat gebouw werd verbouwd tot jongeren-appartementen zodat hij zonder werkruimte kwam te zitten. Hij maakte een groot bord op de gevel van de meisjesschool waarop stond: ATELIER CHRIS DE DROOG. Nu was het gebouw veel te groot voor hem alleen en daarom zocht hij andere kunstenaars die er ook een lokaal huurden als atelier. Sindsdien hebben er vele kunstenaars van diverse pluimage in het gebouw gewerkt aan hun scheppingen. Vanaf 1994 gingen de kunstenaars tentoonstellingen organiseren in de fraaie gangen van het gebouw. De Droog wilde wat meer op zichzelf zijn en begon een atelier/galerie aan de Tuin. Maar de kunstenaars in de school gingen door en noemden hun galerie De Meisjesschool. Zij toonden niet alleen hun eigen werk. Ook dat van kunstenaars uit andere delen van het land werden naar Bovenkarspel gehaald. Het was een succesvolle reeks, maar om de verzadiging voor te zijn werd er een pauze ingelast. Met deze manifestatie komt er een einde aan deze pauze en start een hopelijk succesvolle nieuwe reeks.